Thiết bị quang~ Bởi: Khoa CNTT ĐHSP KT Hưng Yên Thiết bị quang Ngày nay đĩa quang được sử dụng rất phổ biến, chúng có mật độ ghi thông tin cao hơn đĩa từ thông thường rất nhiều. Ban đầu các đĩa quang được chế tạo và phát triển nhằm ghi các chương trình truyền hình sau đó được sử dụng làm phương tiện nhớ ngoài cho máy tính. * Nguyên lý chế tạo (ghi) Người ta tạo ra các đĩa CD ROM bằng cách dùng một tia laser mạnh đốt cháy các hốc đường kính 1μm trên một đĩa chủ, từ đĩa chủ này tạo ra khuôn để tạo ra các bản copy trên các đĩa chất dẻo. Sau đó người ta phủ lên một lớp nhôm mỏng rồi một lớp chất dẻo trong suốt lên trên lớp nhôm để bảo vệ. Các hốc bị đốt gọi là các pits (tí hiệu 0), phần không bị đốt gọi là các lands (tín hiệu 1), chúng có độ tương phản khác nhau do đó có thể phân biệt được pits và lands. * Tổ chức thông tin Thông tin trên CDROM được tổ chức theo một đường xoắn ốc duy nhất. Dữ liệu ghi từng nhóm 24 byte, mỗi byte đầu tiên được mở rộng thành 14 bit. Ba bit đặc biệt được bổ xung vào giữa các nhóm và một byte đồng bộ được bổ xung để tạo thành 1 frame. Một nhóm 98 frame tạo thành 1 block chứa 2 KB dữ liệu của người sử dụng. Mỗi CDROM chứa 270.000 block, cho dung lượng là 553 MB. * Cách đọc thông tin Các đĩa CDROMs được đọc bằng thiết bị như máy ghe nhạc CD, dùng một đầu dò (detector) đo năng lượng phản xạ từ bề mặt đĩa khi chiếu lên bề mặt một tia laser công xuất nhỏ. Dữ liệu được đọc với vận tốc tuyến tính không đổi là 57 inches/sec, cho ta tốc độ đọc ghi dữ liệu là 153,60 KB/sec * Ưu điểm, nhược điểm và cách khắc phục: 1/7
Ưu điểm : công nghệ chế tạo CDROM bằng cách dập khuôn do đó giá thành 1 CDROM rất rẻ, ngoài ra việc đọc dùng tia laser không cần sự tiếp xúc cơ khí, bề mặt có sự bảo vệ do đó có độ tin cậy cao, dung lượng lớn nên được sử dụng rộng rãi. Nhược điểm : việc dập khuôn khó đạt được độ chính xác cao và đồng đều do vậy các thông tin số thường có nhiều lỗi. Khắc phục : đầu đọc trong ổ đĩa thường có một gương chính xác, được điều khiển bởi một cơ cấu servo nhằm bám sát bề mặt đĩa, bù trừ cho các lỗi sản xuất. Thứ hai sử dụng loại mã sửa sai tốt hơn khi ghi thông tin. Phương pháp tác động Chúng ta có thể sử dụng một số ngắt để lập trình trực tiếp với cả đĩa cứng và đĩa mềm. BIOS : Ngắt 13 h cho cả đĩa cứng và đĩa mềm Ngắt 41h chỉ tới bảng thông số của đĩa cứng 1 Ngắt 46h chỉ tới bảng thông số của đĩa cứng 2 DOS : Ngắt 25h đọc trực tiếp từ đĩa cứng Ngắt 26h ghi trực tiếp vào đĩa cứng. Lập trình ngắt trong PASCAL Việc gọi ngắt trong PASCAL cũng được thực hiện theo mẫu trên.song phải theo một số quy định sau: Các lệnh được sử dụng là các lệnh của PASCAL. Lệnh gán tương đương với lệnh MOV trong ASSEMBLY Nếu sử dụng hệ đếm thập lục phân,thì phải cài đặt dấu $ đứng trước mỗi số đó. Muốn tác động trực tiếp tới các thanh ghi của bộ vi xử lý,ta phải sử dụng biến có kiểu là REGISTERS. kiểu này được quy định trong UNIT DOS như sau: + Kiểu REGISTERS được khai báo trong UNIT DOS: TYPE REGISTERS=RECORD CASE integer OF 2/7
0:(AX,BX,CX,DX,BP,SI,DI,DS,ES,Flags:word); 1:(AL,AH,BL,BH,CL,CH,DL,DH:Byte); END; + Các thanh ghi của bộ vi xử lý được quy định bằng các tên biến. Muốn truy nhập đến các biến này, ta phải quy định về kiểu bản ghi. Ví dụ : R là biến kiểu REGISTERS =>R.AH:=$01; hoặc with R do AH:=$01; - Muốn gọi ngắt trong PASCAL, có thể sử dụng thủ tục: INTR(<số hiệu ngắt>,<biến kiểu REGISTERS>); Ví dụ : R là biến kiểu REGISTERS => INTR($ 10,R); - Riêng với số hiệu ngắt 21h ta có thể sử dụng thủ tục MSDOS(<biến kiểu RETERGES>); Ví dụ: INTR($21,R); <=>MSDOS(R); Một số ngắt thông dụng Ngắt 21h: Ngắt chức năng của DOS Hàm 01h: Vào một kí tự từ bàn phím và hiển thị ra màn hình Mô tả Vào: AH=01hRa: AL=Mã ASCII của kí tự nhập vào Ví dụ minh hoạ MOV AH,01HINT 21HMOV ktu,al Hàm 02h: In một ký tự ra màn hình văn bản Vào AH=02hDL= mã ASCII của kí tự nhập vàora Không MOV AH,02H ;In ra màn hìnhmov DL, A ; chữ A INT 21H Hàm 08h: Vào một kí tự từ bàn phím,không hiển thị kí tự ra màn hình Vào AH=01hRa AL= mã ASCII của kí tự nhập vào MOV AH,08HINT 21HMOV ktu,al 3/7
Hàm 09h: In một chuỗi kí tự ra màn hình Vào AH=09hDS:DX=Con trỏ đến chuỗi kết thúc bằng $ Ra Không MOV AH,09HLEA DX,chuỗiINT 21H Hàm 4Ch: Kết thúc chương trình.exe Vào : AH=4ChRa : Không MOV AH,4CHINT 21H Hàm 2Ah: Xác định ngày tháng Vào : AH=2AhRa : AL=ngày trong tuần(0-6)cx=năm(1980-2099)dh=tháng(1-12)dl=ngày(1-31) R.AH:=$2AINTR($21,R)Ngaytuan:=R.AL;Nam:=R.CX;Thang:=R Hàm 2Bh: Đặt ngày tháng (Đặt lại ngày hệ thống) Vào : AH= 2BhCX=năm(1980-2099) DH=tháng(1-12) DL= ngày(1-31)ra : AL=0 nếu ngày hợp lệ;al=ffh nếu ngày không hợp lệ R.AH:=$2B;Nam:=R.CX;Thang:=R.DH;Ngay:=R.DL;INTR($21,R);IF R>AL=0 then write( OK! );Else write( Not OK! ); Hàm 2Ch: Xác định thời gian hệ thống Vào: AH=2ChRa : CH=giờ(0-23) CL=phút(0-59)DH=giây(0-59)DL=phần trăm giây(0-99) R.AH:=$2C;NTR($21,R);Gio:=R.CH;Phut:=R.CL;Giay:= Hàm 2Dh: Đặt thời gian (Đặt lại thời gian hệ thống) Vào: AH=2DhCH=giờ(0-23)CL=phút(0-59)DH=giây(0-59)DL=phần trăm giây(0-99)ra : AL=0 nếu thời gian hợp lệal=ffh nếu thời gian không hợp lệ R.AH:=$2D;R.CH:=gio;R.CL:=ph R.AL=0 then write( OK! )Else wri Hàm 30h: Xác định số phiên bản của DOS Vào : AH=30hRa : BX=0000hCX=0000hAL=số R.AH:=30HINTR($21,R);Ver1:=R.AL;Ver2:=R.AH;Write( MS_DOS Version,ver1,,,ver2) 4/7
trước dấu phẩyah=số sau dấu phẩy Hàm 36h: Xác định dung lượng còn trống trên đĩa Vào :AH=36hDL=ổ đĩa(0_mặc định;1_a;1_b;...)ra : BX=Số liên cung chưa dùngcx=số byte/cungdx=số liên cung / đĩaax=ffffh nếu ổ đĩa không hợp lệ=số cung/liên cung(hợp lệ) R.AH:=36H;R.DL:=1;INTR($21,R);Free_cyl:=R.BX;Bps:=R.CX; {byte per sector}cpd:=r.dx; {cylinder per dick}if AX=$FFFF then write( No Dick )Else spc:=r.ax; {sector per cylinder); Ngắt 10h: Ngắt màn hình Hàm 00h: Chọn chế độ hiển thị cho màn hình Vào: AH=0hAL=chế độ03h:text 80*25*1612h:Grapt 640*480*1613h: Grapt 320*200*256Ra : Không R.AH:=0h;R.AL:=mode;INTR($10,R); Hàm 02h: Dịch chuyển Con trỏ Vào: AH=02hBH=trang sốdh=hàngdl=cộtra : Không R.AH:=02h;R.BH:=trang;R.DH:=hang;R.DL:=cot;INTR($10,R) Hàm 06h: Cuốn màn hình hay cửa sổ lên một số dòng xác định Vào: AH=06hAL=số dòng cuốn(=0;toàn bộ)bh=thuộc tính của dòng trốngch,dl=dòng,cột góc trên tráidl,dl=dòng,cột R.AH:=06h;R.AL:=so_dong;R.BH:=thuoc_tinh;R.CH:=dong1;R.CL=cot1;R 5/7
góc dưới phải Ra: Không Hàm 07h: Cuốn màn hình hay cửa sổ xuống một dòng xác định Vào : AH=07hAL=số dòng cuốn(=0;toàn bộ)bh=thuôc tính các dòng trốngch,cl=dong,cột góc dưới phảira : Không R.AH:=07h;R.AL:=so_dong;R.BH:=thuoc_tinh;R.CH:=dong1;R.CL=cot1;R Hàm 09h: Hiển thị kí tự với thuộc tính tại vị trí Con trỏ Vào: AH=09hAL=mã ASCII của kí tựbh=trang sốbl=thuộc tính(text); màu(graph)cx=số lần viết kí tựra :Không R.AH:=09h;R.AL:=kitu;R.BH:=0; {trang so 0}R.BL:=mau;R.CX=solan;INTR($10,R); Ngắt 16h: Ngắt bàn phím Hàm 00h: Đọc kí tự từ bàn phím Vào : AH=00hRa :AH=mã quét của phímal=mã ASCII của kí tự R.AH:=00h;INTR($16,R);R.AH:=ma_scan;R.AL:=ma_ascii; Hàm 02h: Lấy các cờ bàn phím Vào : AH=02hRa : AL=các cờbit 7: insert; bit 6:capslock; bit 5:numlock; bit 4:scrollock R.AH:=00h;INTR($16,R);R.AH:=ma_scan;R.AL:=ma_ascii; Ngắt 33h: Ngắt con chuột Hàm 00h: Khởi tạo chuột 6/7
Vào : AX=00hRa : AX=FFFFh không nhận chuột R.AX:=00h;INTR($33,R);if R.AX=FFFFh then WRITE('Khong khoi tao duoc chuot!'); Hàm 01h: Hiện trỏ chuột Vào : AX=01hRa : Không R.AX:=01h;INTR($33,R); Hàm 02h: ẩn trỏ chuột Vào : AX=02hRa : Không R.AX:=02h;INTR($33,R); Hàm 03h: Trạng thái nhấn chuột Vào : AX=03hRa : CX,DX=toạ độ ảo của chuột.bx=trạng thái nút chuột nhấnbit 0: Nút tráibit 1: Nút phảibit 2: Nút giữa R.AX:=03h;INTR($33,R);X=R.CX shl 3+1;Y=R.DX shl 3+1;if (R.BX and 1)=1 then WRITE('Phim trai chuot!!!'); 7/7