8...394...394 زمستان پاییز / شماره حزه خیز سال ششم/ پژهشنامه مدیریت علم کشارزي منابع طبیعی ساري دانشگاه مدیریت حزه خیز پژهشنامه سطح پریشان تراز افت بر هاشناسی ترسالی رند خشکسالی ارزیابی تاثیر راي ینی سرجاز محمد شفیعی مریم ساري کشارزي منابع طبیعی علم ارشد دانشگاه کارشناس - (m.raeini@sanru.ac.ir مسل: (نیسنده طبیعی ساري منابع کشارزي علم دانشگاه دانشیار - 93/4/3 پذیرش: تاریخ 9/4/7 یافت: تاریخ چکیده طر به ها سطح کشر نیمهخشک خشک به علت افزایش فراانی خشکسالیها مناطق سالهاي اخیر جامعه را نیز با چالش ربهر کرده یافته افزن بر آسیبهاي زیستمحیطی بخشهاي اقتصادي ااجتماعی چشمگیري کاهش افت بر خشک تر تاثیر خشکسالیها پریشان ههاي سطح تراز نسانات بررسی است. هدف این پژهش این پژهش با بهکارگیري میباشد. ترازسطح تعیین اثرگذارترین نمایه خشکسالی بر افت تراز سطح ایستگاه پریشان 5 ترازسطح نسانات بر ترسالی خشکسالی تاثیر ZSI MCZI CZI SPI نمایههاي خشکسالی 35 بازه آماري براي ماهه) 48) ببلندمدت ماهه) ) میانمدت ماهه) 3) سه مقیاس زمانی کتاهمدت نزدیک به همه ZSI MCZI CZI SPI هاشناسی این پژهش گیاي آن است که نمایههاي خشکسالی یافتههاي شد. تا 388 بررسی معنیداري رابطه ایستگاه دشت برم) مقیاس میانمدت SPI نمایه (بجز زمانی میان بلندمدت ایستگاهها مقیاس مقیاس زمانی بلندمدت CZI SPI نمایههاي با تغییرات تراز سطح نشان دادند. صد سطح احتمال 5 فاز میان رخداد خشکسالی افت تراز اختلاف رفع با بدند. (r = 6) داراي بیشترین ضریب همبستگی ایستگاه دشت ارژن نشان دادند یافتهها یافت. بهبد هم کتاهمدت زمانی خشکسالی مقیاس نمایه 4 رابط رگرسینی براي سطح است. بده 38 دهه پریشان سطح تراز افت مهمی عامل زمانی چند ماهه خشکسالی با تاخیر پریشان فاز اختلاف خشکسالی مقیاس زمانی نمایه اژههاي کلیدي: پریشان از جمله تالابهاي دارند. تعیینکنندهاي فارس استان است که جنب غرب شیرین ایران مقدمه سیل از پدیدههاي زیانآر طبیعی خشکسالی طی دهههاي گذشته این شده است. اقع است. بده هماره با آنها ربر هستند که انسان زیادي بده لی دهه اخیر تراز تغییرات دستخش شدت کاهشی داشته است. به رندي سطح دهه اخیر را کاهش سطح خشکسالیهاي تاثیر به ماندگاري شدت آن میتاند خشکسالی بسته بر جامعه محیطزیست داشته باشد آسیبهاي کلانی به شیههاي مختلف زندگی بشر را (8). خشکسالی آنجاییکه حضه از نادیده گرفت. نمیتان شاید مهمترین تاثیر خشکسالی کاهش تهدید میکند به تغییرات شناختی این سامانه بسته است حساس است بنابراین چالشهاي هایی بسیار این نع ها به طر فزآیندهاي مدیریت آینده.(6) نیاري میباشد دلیل تغییرات به خشکسالیهاي زیرزمینی باشد. منابع هاي سطحی بخش نیمه خشک کشر اندختههاي دهه کننی چشمگیري کاهش داده است ی را بهطر را براي بخشهاي مختلف بهیژه دشاريهاي فراانی یا به طر سطح نسانات اخیر دهههاي بررسی مطالعه است. آرده کشارزي به جد هاي جهانی ربط داده شده به تغییرات اي عمده ري کاهش منابع میتاند چگنگی تاثیر خشکسالی تسعه سناریهاي خشکسالی بنابراین.(9) است ذخیره هاي سطحی به مدیریت منابع پاسخ به تغییرات هایی ها تغییرات ارزیابی آتی کمک کند. سالهاي زیرزمینی اقتصادي اجتماعی منطقه با نظر برنامهریزي براي ها تقاضاي امري بایسته به کاربري زمین گرفتن بارش ردي به ها به کاهش.() میرسد نظر هاي زیرزمینی کنش هرگنه تغییراتی همراه خشکسالی میتاند ه طل یاها اکنشهاي برنامهریزي مدیریت هاي شیرین خشکسالی براي خشکسالی منطقه همچنین مستلزم ك تاریخی تغییرات.() زمان رخداد میباشد اثرات خشکسالی گستره فراانی خشکسالی با تجه به عمده شدت.() اقلیم تجیه میشند سناریهاي تغییر.(7) ها اثر بگذارد کیفیت ذخیره ري ها مرد نیاز بشر از منابع تامینکننده این نتیجه به پژهشی ( 8) سیمردي خجینی منابع هاي سطحی نقش تالابها بهعنان
پژهشنامه مدیریت حزه خیز سال ششم/ شماره / پاییز زمستان 394... 9 رسیدند که تغ ییرات هایی گرمایش نیار دهه اخیر بر نسانات بلند مدت سطح یاي خزر اثر داشتهاند. یافتههاي پژهش جی همکاران (5) نشان داد که به علت تاثیر شدید هاي منطقه ري سطح پیانگ منابع چین انتظار میرد آینده فرآیندهاي هیلژیکی تخلیه حزه به تغییر کند. پژهشها نشان میدهد یکی از مهمترین عامل مثر بر افت تراز سطح ها خشکسالی کاهش بارش میباشد (3 ). ها بین عامل مختلف بیشترین پاسخ را به شرایط خشکسالی نشان میدهند (). ینتر رزنبري () خشکسالی را عامل اصلی خشک شدن تالاب پرایري (Prairie) اقع ایالات متحده دانستند. هانگ همکاران (6) مهمترین عامل تاثیرگذار بر نسانات کاتند (Cottonwood) ایالات متحده را دما بارش دانستند نسانات سطح را به سیله نمایه خشکسالی پالمر بررسی کردند. یافتههاي پژهش یلیامز (9 ( تیمز (5) نشان داد خشکسالی پیشین بیشترین تاثیر را کاهش سطح ثبت شده کرنگمایت اقع ایالات متحده از 96-986 دارد. جهانبخش همکاران (7) نشان دادند که خشکسالیهاي دهه اخیر ایستگاه ارمیه بر نسانات سطح ارمیه اثر داشتهاند. کاهش گستره ارمیه به دلیل رخداد خشکسالیهاي - اقلیمی (هیاقلیمی ( چند دهه گذشته تبخیر زیاد از منابع ی است. خشکسالی شدید جنب شرق استرالیا بازه سالهاي 997 تا 9 تاثیر زیادي ري کاهش هاي سطحی گذاشت (3). هدف این پژهش بررسی تاثیر خشکسالی ترسالی بر نسانات تراز سطح پریشان تعیین بهترین نمایه خشکسالی براي نمایش نسانات سطح تراز پریشان میباشد. منطقه مرد مطالعه پریشان جنب غرب استان فارس طل جغرافیایی 5 جه شرقی 9 جه عرض جغرافیایی شمالی 8 متراز سطح یاهاي آزاد اقع شده است. مساحت نزدیک به 4 هکتار است. این بخش نیمهخشک کشر اقع شده بارش سالانه منطقه حدد 45 میلیمتر است. شبکهاي از ایستگاههاي هاشناسی پیرامن جد دارد که مقعیت آنها جدل آرده شده است. شکل - مقعیت جغرافیایی پریشان ایستگاههاي برگزیده پیرامن آن استان فارس جدل - فهرست ایستگاههاي هاشناسی برگزیده پیرامن پریشان ارتفاع از طل جغرافیایی فاصله ایستگاه سطح یا دقیقه جه تا (Km) (m) نع ایستگاه نام ایستگاه ردیف 5 46 844 تبخیر سنجی پریشان 5 58 794 8 تبخیر سنجی جره 5 59 3 تبخیر سنجی دشت ارژن 3 5 53 994 باران سنجی دشت برم 4 5 4 887 همدیدي کازرن 5 پیشینه آماري (سال) 38 38 4 4 5 عرض جغرافیایی جه دقیقه 9 3 9 4 9 39 9 37 9 35
ارزیابی تاثیر رند خشکسالی ترسالی هاشناسی بر افت تراز سطح پریشان... ماد رشها براي بررسی تاثیر رند خشکسالیهاي هاشناسی ري نسانات سطح پریشان 5 ایستگاه محدده مطالعاتی انتخاب شد (شکل ). این پژهش از نمایههاي خشکسالی SPI (نمایه بارش استاندارد شده) CZI (نمایه z چینی) MCZI ن( مایه z چینی اصلاح شده) ZSI (نمایه نمره z) سه مقیاس زمانی کتاهمدت (3 ماهه) میانمدت ( ماهه ( بلندمدت (48 ماهه ( استفاده شد. براي انجام این پژهش دادههاي آماري از سال 35 تا (37 388 سال) استفاده شد. دادههاي بارندگی از اداره هاشناسی شرکت منطقهاي استان فارس دادههاي تراز سطح هم از شرکت منطقهاي استان فارس تهیه شد. کیفیت همگنی دادهها با آزمن تالی بررسی شد. جدل - طبقهبندي نمایههاي () SPI,CZI,ZSI,MCZI مقادیر نمایه طبقهبندي خشکسالی بیشتر بینهایت مرطب /5 تا /99 مرطب شدید تا /49 مرطب متسط 99 /.تا 99/.- نزدیک به نرمال - تا -/ 49 خشکسالی متسط -/5 تا -/99 خشکسالی شدید - کمتر خشکسالی بسیار شدید نتایج بحث رابطه نمایههاي MCZI CZI SPI ZSI با تراز سطح نمایههاي CZI ZSI SPI MCZI تمامی ایستگاهها مقیاس زمانی میان مدت ( ماهه ( بلندمدت (48 ماهه) (بجز نمایه SPI مقیاس میانمدت ایستگاه دشت برم) سطح احتمال 5 صد با تغییرات تراز سطح رابطه معنیداري را نشان دادند مقیاس زمانی کتاهمدت ایستگاههاي دشتارژن پریشان معنیداري را سطح احتمال 5 صد براي همه نمایهها (بجز نمایه SPI ایستگاه پریشان) نشان دادند. با بالاتر رفتن مقیاس زمانی نمایهها سطح معنیداري همبستگی این رابطه بالاتر می رد تغییرات تراز سطح با رند کمبد دادههاي بارندگی هر ایستگاه با بهرهگیري از رش ماتریس همبستگی بازسازي شد. براي انجام این پژهش نخست دادههاي بارش ماهیانه نرمافزار DIP پردازش شد ارزش هر کدام از نمایههاي خشکسالی (جدل ) مقیاسهاي زمانی سهگانه محاسبه گردید. سپس براي برآرد نسانات سطح با استفاده از نمایههاي خشکسالی از رش رگرسین خطی استفاده شد. براي افزایش دقت اندازههاي برآردي با استفاده از رش رفع اختلاف فاز رخداد قع خشکسالی افت تراز سطح همزمان شد رابط رگرسینی میان دادههاي رفع اختلاف فاز برقرار شد. این پژهش براي دادهپردازي از نرمافزار Excel7 براي تجزیه آماري دادهها از نرمافزار SPSS6 استفاده شد. خشکسالی را بهتر نشان میدهد. تغییرات ضریب همبستگی سطح احتمال نمایههاي مرد بررسی سه مقیاس زمانی با تراز سطح جدل 3 (الف ب ( آرده شده است. هر 4 نمایه مقیاس زمانی بلندمدت ایستگاه دشتارژن داراي بیشترین ضریب همبستگی بدند (6= r). دلیل پایین بدن ضریب همبستگی بین نمایههاي CZI ZSI SPI MCZI با تراز سطح بهیژه مقیاسهاي زمانی کتاه میانمدت را میتان تاخیر زمانی بین آغاز خشکسالی تاثیر آن ري تراز سطح دانست این تاخیر زمانی جد همبستگی پایین نمدارهاي شکل جدل 3 (الف ب) قابل مشاهده میباشد بهیژه برخی از سالها همبستگی میان این د دیده نمیشد. - Drought Indices Package
پژهشنامه مدیریت حزه خیز سال ششم/ شماره / پاییز زمستان 394... جدل 3- تغییرات ضریب همبستگی سطح احتمال الف) نمایههاي SPI CZI ب) نمایههاي ZSI MCZI سه مقیاس زمانی 3 48 ماهه با سطح پریشان ( CZI48 SPI48 CZI SPI CZI3 SPI3 الف P r P r P r P r P r P r ایستگاه 3 58 4 57 5 54 6 53 4 36 6 3 پریشان 56 56 3 4 39 4 7 8 36 55 کازرن 4 33 4 34 35 35 7 9 78 47 86 9 دشت برم 6 6 5 54 5 54 3 35 47 33 دشت ارژن 3 49 3 5 9 38 79 38 65 7 69 67 جره MCZI48 ZSI48 MCZI ZSI MCZI3 ZSI3 ب ( P r P r P r P r P r P r ایستگاه 4 57 4 57 6 53 6 54 34 35 3 35 پریشان 57 54 4 3 4 4 9 8 8 کازرن 4 34 4 34 4 33 4 34 66 75 84 33 دشت برم 6 6 5 54 5 55 38 4 37 دشت ارژن 5 3 5 7 39 4 37 67 7 64 8 جره : به ترتیب معنیداري سطح احتمال 5 صد r: ضریب همبستگی 4 P: سطح احتمال ZSI3 ZSI - 3 - - 3 5 7 9 3 5 7 9 3 5 7 9 3 33 35 37 ZSI3» الف «مقیاس 3 ماهه 3 تراز سطح (سانتی متر) تراز سطح زمان (سال) 3 5 7 9 3 5 7 9 3 5 7 9 3 33 35 37 4 3 تراز سطح (سانتی متر) زمان (سال) SPI تراز سطح ZSI48 3 - - 3- «مقیاس ماهه ZSI 3 5 7 9 3 5 7 9 3 5 7 9 3 33 ZSI48 ب«4 3 تراز سطح (سانتی متر) تراز سطح زمان (سال) ج««مقیاس 48 ماه شکل - مقایسه نمدار تغییرات نمایه ZSI با تراز سطح سه مقیاس زمانی- ایستگاه جره
ارزیابی تاثیر رند خشکسالی ترسالی هاشناسی بر افت تراز سطح پریشان... تفات این گامهاي زمانی از آغاز خشکسالی تا افت سطح مقیاس کتاهمدت بین 8 تا 4 ماه مقیاس میانمدت بین 6 تا ماه مقیاس بلندمدت 4 تا 6 ماه میباشد. زیرا دقیقا زمان آغاز خشکسالی تراز سطح پایین نمیآید ممکن است طی یک ه خشکسالی چند ماهه این اتفاق ري دهد. از آنجا که پدیدههاي خشکسالی ترسالی با نسانات سطح همگام نیستند افت زمانی دیرتر از آغاز خشکسالی ري میدهد بههمین دلیل همبستگی بین افت خشکسالی بزرگ نیست میزان این تاثیر نمدارهاي شکل خیلی بهتر مشخص میشد. تاخیرزمانی تاثیر پدیدههاي هیلژي مطالعات دیگر هم بررسی شده پژهشی اسلامیان همکاران (4 ( تاخیر زمانی ریزشهاي جي بر سفره زیرزمینی دشت بي ین را 3 ماهه به دست آردند. بهترین ضعیت تراز سطح طی سالهاي بارندگی (میلی متر) اسفند شکل 3- بهمن دي آذر ان مهر شهریر مرداد 37-73 بدترین ضعیت طی سالهاي 386-88 دیده شد. کاهش سریع ناگهانی تراز سطح آغاز دهه 8 با جد بهبد ضعیت رطبتی منطقه به سمت نرمال نشان از دخالت عامل یا عاملهاي دیگري غیر از خشکسالی دارد تغییراقلیم میتاند یکی از این عامل باشد لی عامل مهمتر افزایش تعداد چاهها این سال از حدد 6 حلقه چاه به 8 حلقه میباشد (4). بیشترین تراز سطح ثبت شده ه آماري مرد بررسی مربط به ماههاي فرردین اردیبهشت کمترین مربط به ماه ان میباشد (شکل 3). این نمدار گام زمانی بین ماههاي تر خشک تراز سطح را به خبی نشان میدهد بیشترین بارندگی منطقه ماههاي دي بهمن رخ داده (شکل ( 4 لی تراز سطح این د ماه پایین است. ماههاي فرردین اردیبهشت بر اساس منحنی آمبرترمیک منطقه ماههاي کم بارانی میباشند لی بالاترین تراز سطح را دارند. تیر خرداد اردیبهشت فرردین 8 6 4 8 6 4 9 8 7 6 5 4 3 تراز سطح ) سانتی متر) تغییرات تراز سطح پریشان ماههاي مختلف طی سالهاي 35 تا 388 6 55 5 45 4 35 3 5 5 5 آذر ان مهر شهریر مرداد تیر خرداد اردیبهشت فرردین اسفند بهمن دي دما (جه سانتی گراد) بارندگی دما شکل 4- منحنی آمبرترمیک ایستگاه پریشان
پژهشنامه مدیریت حزه خیز سال ششم/ شماره / پاییز زمستان 394... 3 البته مناطق مختلف با تجه به شرایط هایی تغییرات سطح ها ماجه با شرایط خشکسالی متفات است مرد مرد مطالعه به علت اقع شدن اقلیم گرم نیمهخشک بررسی تغییرات سطح مقیاس زمانی بلند مدت نتایج بهتري نشان داد. تعدادي از محققین نسانات سطح ها را به صرت سالیانه دانستند (). برطرفسازي اختلاف فاز میان رخداد خشکسالی افت تراز سطح براي از بین بردن تاخیر زمانی بین رخداد خشکسالی افت تراز سطح از رش رفع اختلاف فاز استفاده شد. این رش اختلاف فاز میان کمانههاي سینسی نمایه خشکسالی تراز سطح حذف شد نقاط کمینه بیشینه شکلها ربري هم قرار گرفتند رابط رگرسینی براي دادههاي رفع اختلاف فاز به دست آمد. با رفع اختلاف فاز میان رخداد خشکسالی افت تراز سطح رابط رگرسینی براي 4 نمایه خشکسالی مقیاس زمانی کتاهمدت هم معنیدار شدند ضریب همبستگی براي هر سه مقیاس زمانی نمایههاي خشکسالی افزایش یافت. ضریب همبستگی براي مقیاس کتاهمدت 9-35 مقیاس میانمدت 9-7 براي مقیاس بلندمدت -4 افزایش یافت. مقیاس زمانی کتاهمدت بیشترین ضریب همبستگی به 67 (نمایه CZI ایستگاه دشتارژن) مقیاسهاي زمانی میانمدت بلندمدت به ترتیب به 7 (نمایه SPI ایستگاه دشتارژن) 73 (نمایههاي SPI CZI ایستگاه دشتارژن) رسید. همبستگی رگرسینی نمایهها جدل 4 (الف ب) قابل مشاهده است. جدل 4- تغییرات ضریب همبستگی سطح احتمال الف) نمایههاي SPI CZI ب) نمایههاي ZSI مقیاس زمانی 3 48 ماهه با سطح پریشان پس از برطرفسازي اختلاف فاز MCZI سه CZI48 SPI48 CZI SPI CZI3 SPI3 الف P r P r P r P r P r P r ایستگاه 7 7 67 3 6 3 63 3 6 پریشان 68 67 5 5 5 53 6 46 6 44 کازرن 6 46 6 48 6 47 6 / 46 33 35 46 34 دشت برم 73 73 69 7 67 65 دشت ارژن 3 6 3 63 5 5 5 5 7 38 3 36 جره MCZI48 ZSI48 MCZI ZSI MCZI3 ZSI3 ب P r P r P r P r P r P r ایستگاه 67 68 65 6 5 53 4 56 پریشان 69 66 56 3 56 3 4 4 36 کازرن 6 46 5 48 6 46 5 47 48 3 47 3 دشت برم 7 7 4 68 3 69 59 3 64 دشت ارژن 64 6 3 5 6 48 46 34 43 3 جره : به ترتیب معنیداري سطح احتمال 5 صد r: ضریب همبستگی P: سطح احتمال نسانات تراز سطح ههاي خشک تر بهمنظر بررسی دقیقتر تاثیر خشکسالی ترسالی بر نسانات تراز سطح ههاي خشک تر منطقه با نمایه SPI مقیاس میانمدت به دست آمد تغییرات تراز سطح این هها بررسی شد. براي تعیین ههاي خشک تر از مقدار عددي نمایه SPI طل هاي که طبقهبندي خشکسالی آن یکسان است میانگینگیري شد فاصله زمانی ههاي مختلف رطبتی مشخص گردید. ضعیت رطبتی هها نیز بر اساس میانگین به دست آمده از ري جدل طبقهبندي نمایه SPI تعیین شد. این ه آماري 37 ساله (35-388) شامل 7 ه خشک تر بد. این هها نمدار شکل 5 مشخص شدهاند. ه ال از آغاز سال 35 تا ماه دهم همین سال میباشد نزدیک به ماه به ازا میکشد. زمان ماندگاري ه بعد 4 ماه از دي 35 تا دي 354 بد ههاي بعد به ترتیب 9 4 4 46 34 6 5 73 36 59 8 ماه نمدار مشخص شدهاند. یک ه خشکسالی شدید (ه 7) 3 ه خشکسالی متسط (ههاي 7) 8 ه خشکسالی ضعیف (ههاي 5 4 8 6 4 (6 4 ه مرطب متسط (ههاي 9 5 3) یک ه خیلی مرطب (ه ( 3 میباشد. نمدار شکل 6 تغییرات تراز سطح ههاي خشک تر را نشان میدهد. تراز سطح بهترین ضعیت ه 9 یعنی سال 37 حدد 3 سانتیمتر بده سطح این ه نسبت به ه پیش سانتیمتر - Drought Classification
ترسالی هاشناسی بر افت تراز سطح پریشان...... 4 ارزیابی تاثیر رند خشکسالی 8 بررسی ه مرد ههاي بالا آمده است. تمام خیز سطح را نسبت به 366-37) ( بیشترین سانتیمتر 3 حدد که ه پیش داشته است منطقه بهترین ضعیت که میباشد. ه (355) 3 مرد بررسی را داشته تراز رطبتی کل ه آماري بالا آمد. سانتیمتر 95 نسبت به ه پیش (363-365) 7 ه شدیدترین خشکسالی منطقه را سانتیمتر) 95) افت بیشینه تراز سطح -38) 4 (374-375) دارا بد. ههاي تراز سطح (سانتی متر) 8 تراز به ترتیب 38-3) افت 38-384) 384) 5 (378 شد. سانتیمتر ثبت 9 75 سال طی 7 دهه ااخر خشکسالیهاي آغاز با داشته کاهشی رندي فقط سطح نسانات اخیر به آن از پس لی بد شدید آغاز رند این است. آن رند ذخیره حجم شدید کاهش علت علت به 388 تا 386 سالهاي اینکه تا شد کند خشک شد. کلی به ماندگار خشکسالیهاي SPI SPI 3 - - 3-٢ ١ ٠ ١-٢- 9 9 8 8 9 9 8 9 8 8 8 35 354 355 356 357 36 365 37 37 373 375 376 377 38 384 386 388 ه هاي خشک تر(ماه سال) ایستگاه پریشان خشک تر تدام آنها طی سالهاي 35-388 ههاي -5 شکل ١ ٢ ٣ ۴ ۵ ۶ ٧ ٨ ٩ ١٠ ١١ ١٢ ١٣ ١۴ ١۵ ١۶ ١٧ ٣۵٠ ٣٠٠ ٢۵٠ ٢٠٠ ١۵٠ ١٠٠ ۵٠ ٠ ه هاي خشک تر SPI١٢ تراز سطح تر تراز سطح پریشان طی ههاي خشک تغییرات -6 شکل بررسی خشکسالی ترسالی بر ه آماري مرد تاثیر قابل تجهی داشته نسانات تراز سطح با نتایج جهانبخش است. یافتههاي این پژهش ري ارمیه که ( 3) همکاران (7 ( رسلی با یافتههاي همچنین دارد. مطالعه کردند همخانی هانگ (3) همکاران آهرن همکاران () السدن دارد. مطابقت () رزنبري همکاران (6 ( ینتر نبده همگام تاثیر خشکسالیها ترسالیها با گامهاي زمانی متفات مقیاسهاي زمانی مختلف همراه بد. سطح بررسی نسانات تراز سالانه بالاتر (مقیاسهاي مقیاسهاي زمانی بلندمدت مقیاسهاي را منعکس میکند. بهتري نتیجه ( آن از نشان سطح نسانات خبی با کتاهمدت رابطه زمانی داد نشان (6 (شکلهاي نمدارها بررسی ندادند. سطح نمایه خشکسالی سالها بین تراز برخی دارد به علت خشکسالی منفی جد همبستگی پایین رفته که با جد پیش سطح سالهاي سالهاي بعد همچنان سطح ضعیت رطبتی بهبد از ه ترسالی بارش برف بر مانده زیرا پس پایین مخزن براي پر دامنههاي پیرامن ري به یک فرآیند زمانی براي بالا آمدن سطح شدن از چشمههاي مجد برفها تغذیه ذب برخی سالها هم با اینکه آن نیاز دارد. بستر
پژهشنامه مدیریت حزه خیز سال ششم/ شماره / پاییز زمستان 394... 5 خشکسالی شدید بده لی سطح همچنان بالا مانده با تاخیر چند ماهه از آغاز خشکسالی سطح پایین آمده است. یعنی همزمان با شرع خشکسالی یا ترسالی نسانات سطح تغییر نمیکند بلکه تاخیر زمانی چند ماهه جد دارد. این یافتهها با نتایج یلیامز (9) تیمز (5) که ري کرنگمایت اقع ایالات متحده مطالعه داشتند مطابقت دارد. رفع اختلاف فاز میان خشکسالی افت تراز سطح ضریب همبستگی میان این د رخداد را بهبد بخشید تاثیر خشکسالی بر افت تراز سطح را بیشتر نشان داد. افت خیز تراز سطح با ههاي خشک تر همگامی بهتري نشان داد. بیشترین افت شدیدترین ه خشکسالی بیشترین خیز هم ه اي که ضعیت رطبتی منطقه خب بد رخ داد. نمایههاي MCZI CZI SPI ZSI از نظر نمایش تاثیر خشکسالی ترسالی بر نسان تراز سطح عملکرد تقریبا مشابهی داشتند. نمایه CZI مقیاس کتاهمدت نمایه SPI مقیاس بلندمدت عملکرد بهتري نشان دادند. منابع. Aherne, J., T. Larssen, B.J. Cosby and P.J. Dillon. 6. Climate variability and forecasting surface water recovery from acidification: modelling drought-induced sulphate release from wetlands. Science Total Environment, 365: 86-99.. Assel, R.A., J.E. Janowiak, D. Boyce, C. O Connors, F.H. Quinn and D.C. Norton.. Lakes ice and weather conditions for the 998 El Laurentian Great Niño winter. Bulletin of the American Meteorological Society, 8: 73-77. 3. Elsdon, T.S., M. De Bruin, N.J. Diepen and B.M. Gillanders. 9. Extensive drought negates human influence on nutrients and water quality in estuaries. Science of the Total Environment, 47: 333-43. 4. Eslamian, S., S.M. Nasri and N. Rahimi. 9. Investigation periods of wet and drought and its effects on the water resources of the basin Buin Plain. Geography and Environmental Planning, 33: 9-75. (In Persian) 5. Guo, H., T. Jiang, G.J. Wang, B.D. Su and Y.J. Wang. 6. Observed trends and jumps of climate change over Lake Poyang Basin, China. Journal of Lake Science, 8: 443-45. 6. Huang, S., D. Dahal, C. Young, G. Chander and S. Liu.. Integration of Palmer Drought Severity Index and remote sensing data to simulate wetland water surface from 9 to 9 in Cottonwood Lake area, North Dakota. Remote Sensing of Environment, 5: 3377-3389. 7. Jahanbakhsh, S., M. Hosseini and H. Sayadi. 9. Determination of wetness and dryness using Palmer drought severity index in Urmia station. Regional conference on water crisis and drought. University of Rasht. 6 pp. (In Persian) 8. Khujini, A. and A. Simardy. 8. Long-term fluctuations in water level of the Caspian Sea and its issues. Third Conference on Water Resources Management, University of Tabriz, 9 pp. (In Persian) 9. Llovel, W., M.L. Becker, A. Cazenave, J. Franc and O. Cre taux.. Global land water storage change from GRACE over -9; Inference on sea level. Guillaume Ramillien BC. R. Geoscience, 34: 79-88.. Mckee, T. B., N.J. Doesken and J. Kleist. 993. The relationship of drought frequency and duration to time scales. Preprints 8 th Conference on Applied Climatology, 7- January, Anaheim, CA, pp: 79-84.. Mishra, A.K. and V.P. Singh. 9. Analysis of drought severity-area-frequency curves using a general circulation model and scenario uncertainty. Journal of Geophysics, Res.4, D6.. Mishra, A.K. and V.P. Singh.. A review of drought concepts. Journal of Hydrology, 39: - 6. 3. Rasouli, A. 8. Monitoring fluctuations in Urmia Lake with processing of satellite picture. 3rd Conference on Water Resources Management. University of Tabriz, 9 pp. (In Persian) 4. Report of study water resources Hele basin and rivers.. Fars Province Region Water Company. 3 (5). (In Persian) 5. Timms, B.V. 5. Salt lakes in Australia: present problems and prognosis for the future. Hydrobiologia, 55: -5. 6. Tweed, S., M. Grace, M. Leblanc, I. Cartwright and D. Smithyman.. The individual response of saline lakes to a severe drought. Science of the Total Environment, 49: 399-3933. 7. Tweed, S., M. Leblanc and I. Cartwright. 9. Groundwater surface water interaction and the impact of a multi-year droughton lakes conditions in South-East Australia. Journal of Hydrology, 379: 4-53. 8. White, M.S., M.A. Xenopoulos, K. Hogsden, R.A. Metcalfe and P.J. Dillon. 8. Natural lake level fluctuation and associated concordance with water quality and aquatic communities within small lakes of the Laurentian Great Lakes region. Hydrobiologia, 63: -3. 9. Williams, W.D. 995. Lake Corangamite, Australia, a permanent saline lake: conservation and management issues. Lakes Reservoirs Research Management, : 55-64.. Winter, T.C. and D.O. Rosenberry. 998. Hydrology of Prairie Pothole wetlands during drought and deluge: A 7-year study of the Cottonwood Lake wetland complex in North Dakota in the perspective of longer term measured and proxy hydrological records. Climatic Change, 4: 89-9.. Yu, G.. Lake water changes in response to climate change in northern China: Simulations and uncertainty analysis. Quaternary International, : 44-56.
Journal of Watershed Management Research Vol. 6, No., Autumn and Winter 5....... 6 Assessment of the Impact of Meteorological Drought and Wetness Trends on the Parishan Lake Water Level Decline Maryam Shafiei and Mahmoud Raeini-Sarjaz - M.Sc., Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University - Associate Professor, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University (Corresponding author: m.raeini@sanru.ac.ir) Received: July 8, 3 Accepted: July, 4 Abstract In recent years due to increase of drought frequency, lakes water levels, in arid and semiarid regions of the Iran, have dropped significantly. Therefore, in addition to ecosystem degradations, drought challenges socio-economic sectors as well. The purpose of this study was to evaluate the water level fluctuations of Parishan Lake during the wet and dry periods, and the impact of drought indices on lake water balance. By help of the SPI, CZI, MCZI and ZSI drought indices, the impact of drought on the lake water level fluctuations were investigated using meteorological data of 5 stations close to the lake. Three time scales of 3, and 48 months were used for this purpose. There were significant relationships (P.5) between the lake water level fluctuations and drought indices of SPI, CZI, MCZI and ZSI for all evaluated stations. Long-term time scale SPI and ZSI indices had better relationship (r =.6) with lake water level fluctuations compared to other indices. With removal of phase lag between drought and water level fluctuations, regression relations for 4 drought indices of short- term time scales were improved. Findings of this research indicated that drought was the more effective and important factor on decline of the lake water level during the decade. Keywords: Drought Index, Time Scale, Phase Lag, Parishan Lake