PERUBAHAN DAN CABARAN DALAM ADAT PERKAHWINAN MASYARAKAT MELANAU DI MUKAH, SARAWAK

Transcription

1 PERUBAHAN DAN CABARAN DALAM ADAT PERKAHWINAN MASYARAKAT MELANAU DI MUKAH, SARAWAK Nuriah Binti Mohd RosH Sarjana Muda Seni Gunaan dengan Kepujian (Pengurusan Seni) 2011

2 I'u~r Khiumal hl.ju/liaf i\l.allt"mi. ljnnersm MAlAYSIA SAAA\\,AK PERUBAHAN DAN CABARAN DALAM ADAT PERKAHWINAN MASYARAKAT MELANAU DI MUKAI-I, SARAWAK NURIAH BlNTI MOHD ROSLI Projek ini Illerupaka n salab salu kepcrluan unluk Ijazah Sarjana Seni Gunaan dengan Kepujian (Pcngurusan Seni) Fakulli Sen i Gunean dan Krealii' UNIVERSITl MALAYSIA SARAW AK 201 1

3 UNIVERSITI MALAYSIA SARA W AK BORANG PENGESAHAN STATUS TESISfLAPORAN JU 0 U L.I'ERLJI3AI:lAN.[)A Nt::AI3ARAN APAI)fRKAk!~!.NAN.MA:;;YARAMI MI;:.LANA V. OI.M.LJKA!:LSA.RAWAK SESI PENGAJIAN : 2.o.0~aQQ9.s.~.x~. NURIAH BINTI MOHO ROSLI mengaku membenarkan lesisflaporan* ini dis impan di Pusa l Khidmat Maklurnat Akademik, Universi ti Malaysia Sarawak dengan syarakt-syarat kegunaan sepeni berikul: I. T esis/ laporan adalah hakmilik Universili Mala ysia Sarawak 2. Pusa l Khidmat Maklumal Akademik, Umversiti Malaysia Sarawak dibenarkan membual sa linan untuk tujuan pengajian sahaja 3. Pusal Kl,idmal Maklumal Akademik, Uni versili Malaysia Samwak dibenarkan membuat pendigilan unluk membangunkan Pengkalan Data Kandungan Tempalan 4. Pusal Khidrnat Maklumal Akademik, Universili Malaysia Sarawak dibenarkan membual salinan lesisflaporan ini sebagai bahan pel1ukaran anlara inslilusi pengajian linggi 5. *Sila landakan (mengandungi makjumal yang berdarjah ~ SULIT keselamatan alau kepentingan sepel1i lemlaklub di dalam AKTA RAHSIA RASMI 1972) c=j TERHAD (Mengandungi rnakjumal Terhad yang leiah dilenlukan oleh Organisasilbadall di mana pellyelidikan dijalankan) ~ TIDAK TERHAD Tanda lan~ Penulis TarikJl ~l> 1'be \\ A lamal Telap: NQ. 4 ~, J.IIl.J:lj M()hdPallzi, Kp.KK).1.a)~.La.TT1a, 9.Q4QQMll.k.ah,Sara\vak Disahkan ---f1}p!~ Tandalangan Penyelia -I-arikh 1--0 {>{~ II Ca tatfln: "'Tesls/Laporan dlm.1ksud kan sebagal ((~~I S bagl ljl'lz,ih Doktor Falsafah, SarJ ana dan SfHJWl 3. M~ da *Jika Tesis/Laporan 1m SULlT alau TERHAD, sila lamplrkan..;ural dariplllla plhak berkuas.a " organisasi berkenaan dengan menyatakan sekaji sebab dan lempoh lesis/lapo l'(l11 lili per lu d \~ el?o:' \.; i'l n sebag" SULIT ata u TERHAD II

4 Projek bertaju k "Perubahan dan Cabaran dalam Adat Perkahwinan masyarakat Melanau di Mukah, Sarawak" telah disediakan oleh Nuriab Binti Mobd Rosli dan lela h diserahka n kepada FakuJli Seni Gunaan dan Krea ti f sebaga; memenuhi syaral unluk Ija zah Sarjana Muda Seni Gunaa n dengan Kepujian Pengurusan Seni. D;lerirna untuk dipenksa oleh: (Puan Noria ak T ugang) Tarikh: III

5 Penghargaao AJhamduJiUah, bersyukur kehadrat Allah SWT kerana dengan Jimpah kumianya pengkaji berjaya menyi apkan ha sil kajian"perubahan dan Cabaran dalam adat Perkahwinan masyarakat Melanau di Mukah, Sarawa!-" dengan jayanya. T erima kasih yang tida k terhingga kepada pensyarah Pn Noria ak Tugang sejaku penyejia bagi Proj e k dan Penyelidikan T ahun A khir kerana te lah memberi tunjuk ajar serla bantuan da lam menyiapkan penyejidikan ini. Tidak Jupa juga kepada info rman-info nnan kerana tejah membeli keljasarna ya ng ba ik bagi membantu sa ya dajam kajian ini. JUl aan lerima kasih kepada ibu sa ya, Siti Bt Napi yang lejah memberi sokongan dan dorongan semasa kajian ini dijajaukan tanpa sokongan daripada behau l1lun gkin sukar unluk saya m en yiapkan kajian ini. Selain ilu juga, ucapan terima kasih ini saya lujukan kepada pihak yang lerlibat seeara langsung alau lidak Jangsung dalam menjayakan kajia n penyelidikan Il1I. K erj asama yang telah diberikan kepada saya amat saya hargai danjulaa n lerima kasih. IV

6 t'u'lil Kbidmar MakiUIUI Akadtmi~ UNlVERSm MALAYSiA SARA"AK lsi KANDUNGAN Muka Sural Pengakuan Pengesahan Penyetia Peng hargaan lsi Kandungan Abslrak II J.ll IV v V III BAR I Pengenalao 1.0 Pendahuluan.1 Penge na Ian Latar Belakang Kajian Adat Perkahwinan Masyarakal Melana u 1.2 ObjektifK aj ian 1.3 Hipotesis Kajia n 1.4 Skop Kaj ian 1. 5 Permasa lahankajian 1. 6 Kepenlingan KajJ3n 1.7 Persoa klnkajian 1 8 Kesimpu11n 1-20 v

7 BAS 2 Sorotan Kesusasteraan Pendahuluan 2.1 PerkailandengdnKajian BAS 3 Metodologi Kajian 3.0 Penge nalan 3.1 Lokasi KajJan 3.2 Sumbe r Da ta Data Primer Data Sekunder 323 Kaedah Kualitatif 3.3 POP Uia SI Kajian 3.4 Instrumen Kajian 3.5 Limitas ikajian 3.6 Kesimpuian BAS 4 Dapatan Kajian 4.0 Pengenalan 4.1 Susunan Adat PerkahwiIlan Masyarakat MeJamu 4.2 Adat Perkahwinan Masyarakat Meianau 4.3 Sus un Lapis Sosial Masyarakat Meianau 4.4 Barang Ha ntaran 4.5 Panta ng Lara ng VJ

8 4.6 Perubahan yang ketara 4.7 Faktor perbahan 4.8 Cobaron 4.9 Kesimp u11n BAH 5 Kesimpulan dan Cadangan Lampiran Bibliografi Glosari V II

9 "Perubahan dan Cabaran dalaon Adat Perkahwinan masyarakal Melanau di Mukah, Sarawak" Oleh N uriab Binli Mohd Rosh Abstrak Kajian ini benujuan unluk me ngupas lenlang perubaban dan cabaran da la m adai perkahwina n masyarakal Melanau di Mukal\ Sarawak. Masyarakal ini mengalaml perubahan adat, selepas penyebaran agama Is la m ke ranlau mi. Perubaban ini dtkemipasli melalui barang hanlaran, pakaian dan panlang larang yang diamalkan pada ma sa dahulu dan ki.ni, Perubahan budaya alau pengaruh aga ma lelah me nyebabkan beberapa adal perkahwinan d iti.nggalkan dan cabaran yang paling besar ad a la h melalui kedala ngan agama dan keadaan ini sedikil sebanyak telah mempengaruhiadal perkahwinan lerseb ul. Vlll

10 "Changes and Challenges Traditionall\1arriage Melanau in Mukah, Sarawak" By N uriah Binti Mohd Rosh AlJst raet This s tudy aimed to exp lore the changes and chauengcs in a traditio nal maniage Melanau in Mukah, Sarawak. Society has changed the custom, after the spread ofislam in this regiorl These cha nges are identified thro ugh gifts, clothing, and taboos are practiced in the pa st and present. C hanges in c ultura l or religious influence have resulted i.n severa l u-ad it iona I marria ge re ma ills the bigges t cha \le nge is the ad ve nt 0 f religion and s ta te is to so me extent ha ve influe nced the traditiona l marriage. LX

11 PERUBAHAN DAN CABARAN DALAM ADAT PERKAHWINAN MASYARAKAT MELANAU Dl MUKAH, SARAWAK BAB 1 PENGENALAN

12 Bab 1 Pengcnalan 1.0 Pendahuluan Bab I merupakan bahagian yang menerangkan tentang perkara yang terkandung dalam penyelidikan yang dilakukan oleh pengkaji. Tajuk kajian pengkaji adalah Perubahan dan Cabaran dalam adat perkahwinan rna syarakat Melanau di Mukah. Kupasan tajuk pengkaji akan diberi penerangan ya ng teliti dalam bab ini. 2

13 1.1 Pengcnaian Adat perkahwinan adalah dijalankan seeara berbeza mengikul kepercayaan dan agama masing-masing. MenUlut Hang Tuah Merawin da lam Kep impinan Melanau dalam masyarakat tradisional (2003) menyatakan bahawa "Selain daripada faktor ajam sekitar, ada t menjadi penentuan kepada segala tindak-tallduk indi vidu Melanau, dari tingkah laku dan ca ra pellgendalian aktiviti seharian sehinggalah kepada perietakkan status sosial seseorang itu dalam masyarakat. Adat menjadi pallduan dan pegangan hldup seliap anggota masyarakat. Ja Juga menjadj pe01angkin dan perekat kepada keutuhan dan keharmonian hidup di dala01 masyarakat Adat berfungsi sebagai pengawal sosial ya ng menentukan hubungan di antara manusla dengan manusia, di anlara manusia dengan fl ora dan fauna dan di anta ra manusia dengan elemen dalam dimensl ghaib. Oi Mala ysia, adat kebiasaannya djlakrifkan adalah mempunyai persamaan maksud deogan undang-undang Ictapi lerdapal maksud ya ng luas yang berkailan dcngan adat inl iailu keseluruhan peraluran-peraturan kehidupan harian. 3

14 Menurut Kamus Dewan (1992), adat adalah peraturan yang diamalkan tutun temurun sejak dahulu kala di dalam suatu rnasyarakat sehingga metupakan hokum yang harus dipatuhi o leh setiap masyarakal. Selain itu, adat juga dikaitan dengan makna kebiasaa n, iaitu yang sudah menjadi lumrah yang perlu diterima o leh setiap individu di dalam sesebuah masyarakat. Melalui adat ini, kehidupan scsebuah masyarakat adalah suattl amalan yang dapat mengikat setiap individu dalam kelompok tersebut yang mana sebagai budaya perlakuan atau tataeara di dalam kehidupan. Sebagai eo nto h adat yang diwarisi ojeh masyarakat Melanau Jebih mendekati kepada budaya perlakuan atau upaeara yang dapat dilihat me!ajui adat perkahwinan terutamanya. 4

15 1'l1li' Khl~m~ll\I~klum,1C Aky,It'r'li!< ljniversm MALAY!,IA SARAW"" Latar Belakaog Kajian Mllkah mcrupakan salah satu bahagian yang mempunyai jumlah penduduk majoriti ya ng berbangsa Melanau. lumlah penduduk Mukah pada tahun 20 I 0 berdasarkan baneian l abatan Perangkaan Malaysia ialah seramai o rang penduduk ya ng te rdlei daripada pelbagai kaum dan agama. Kawasan Mukah ini dikenali sebagai wilayah tcngah Sarawak yang sedang da lam pembangunan ekoran daripada peningkatan tarafnya sebagal salah satu bahagian yang terdapa t di Sarawak. Mukah diangkat menjadi bal1agian ke 10 pada I Mac Perkembangan LOJ menjurus kepada beberapa peraneangan yang telah dibuat o leh plhak kerajaan dalam menaik taraf kawasan ini. Perkembangan yang berlaku dl kawasan ini sedikit sebanyak telah mcmngkatkan taraf hidup penduduk dan menyeba bkan beberapa budaya yang ada pada masyarakat ini kian dilupakan o leh gene rasi baru, terutamanya bagi masyarakat Melanau ya ng te la h mengalami beberapa perubahan budaya atau ada t resam mercka. T erdapat penghijrahan penduduk ke bandar sedikit sebanyak telah mengubah cara l\idup dan kepercayaan masyarakat Melanau yang tinggal di kawasan Mukah ini. 5

16 1.1.2 Adal Perkabwinao Adal perkahwinan adalah dijalankan seeara berbeza mengikul kepercayaan dan agama masing-masing. Seliap kaum mengadakan upaeara majiis perkahwinan dengan adaladat lerlentu yang perlu dipatuhi oleh pa sa ngan se,1a keluarga pengantin lersebut. Selain itu, lerdapat juga perubahan adal perkahwinan ini akiba, daripada perubahan budaya ya ng dialami o leh masyarakal serta di sebabkan o leh beberapa faklor seperli persekitaran, budaya luar serla penga ruh agama. Selain daripada faklor alam sekilar, adal menjadi penentuan kepada segal a lindak-ianduk individu Melanau, dari 'ingkah laku dan cara pengendalian aktivili seharian sehinggalah kepada perlelakkan status sosial seseorang itu dalam Inasyarakat. Adat menjadi panduan dan pegangan hidup seliap anggota masyarakat. la juga menjadi pemangkin dan perekat kepada keuluhan dan kehannonian hidup di dalam masyaraka t. Adat berfungsi sebaga i pengawal sosiaj yang menentukan hubungan di antara manusia dengan manu sia, di antara manusia dengan fl ora dan fauna dan di antara manusia dengan elemen dajam dimensi gh3!b. (Hang Tuah Merawin; Kepimpinan Melanau dalam masyaraka, Iradisio nal: 4) 6

17 Proses perubahil n adat ini disebabkan a leh beberapa faktor seperti percampuran budaya, arus pennodenan atau pengaruh budaya popul ar yang telab menyebabkan budaya sesebuah masyarakat rn enga larni perubilhan teruta01 anya dalam adal tradisi masyarakat tersebut. Perubahan adat perkahwinan ini dapat dilihat dari segi barang hantaran, pakaian dan pantang larang yang di amalkan oleh rnasyarnkal lersebut. Menurul Bonaventltre Hamdan Buyun, lebih danpada 5 abad yang lalu, sebelum penyebaran Islam sampai ke wila yah itll, sernua kaum Me lanau adalah ma sih "Ukou" ia itu tidak menganuti agama Islam mahupun Krislian. Mereka diperintah a leh seorang yang gagah bemama T uga u yang tinggal di Retus, anak sunga i Batang Igan. Kelu a K elu a Kaum di Oya dan Mukah adalah keluarga behau dan beliau juga mempunyai tali persa udaraan di Belait dan Tutong. Pada ketika itu Brunei di baw ah pem erinlahan Sultan Mohanunad yang merupakan sa ngat kuat dan rnenakluki negeri M e lanau dari Tutong sampai ke 19an. Maka perkahwinan eampur be rlaku. Oleh ito, lama ke lamaan ramal dalam ka langan kaum Melanau me rneluk agama Islam dan seeara lidak langsun g berlaku sehingga sekarang. Masyarakat Me lanau mempunyai tujuh golongan ialtu Bangsa Pangeran, Bangsa Selnbilan Pikul, Bangsa Tujuh Betirih dan Dipen (hamba abdi). Susun lapis masyarakat ini banya k rnempengarulu adal dan kepercayaan yang perlu dtpa luhi dalarn upacara perkahw ina n dan upacara kem alian. Dalam adat perkahwin an susun lapis masyarakat M elanau JJ1i mempengaruhi j enis dan JU01lah hantaran yang perlll rnereka patuhi mengikut pangkat 7

18 mereka. JumJah ata u j enis hantaran adajah berbeza mengikut penngka t-peringkat yang tejah ditentukan berdasarkan pangkat sebejah bapa pengantin perempuan. Masyarakat Me lanau terdiri danpada 3 jeni s ta ilu Melanau Likow, Melanau Pagan dan Melanau Islam. Sebelum kemuncujan agama masyarakal MeIanau mempunyai kepercayaan animisme dan memuja semangat-semangat seperti pemujaan pantai bagi mengelakkan beneana yang menimpa masyarakat mereka. Penyerapan agama dalam masyarakat Melanau ini telah mengubah cara hidup dan kepercayaan mere ka serta mengubah budaya mereka daiam kehidupan seharian mereka. Adal merupakan perkalaan yang berasa l daripada bahasa Arab ya ng bennaksud arnalan kebiasaan seseorang atau masyarakal kesejuruhannya secara khusus. Menurul Datuk Dr. lainal Kling mengatakan adal muncul sebagai stru ktur asas seluruh kehidupan dan menega skan ciri keperibadian masyarakat. Justeru ilu, adal mempunyat cerita atau mitos suci, watak-watak asal usul gagah dan u!1ggul, memberi asas malma terhadap setiap perisliwa dalam edaran hidup manusia, serta ke\vujudan inslilusi dalarn rnasyarakatnya. Menurut Kamus Dewan (1997: 654), mendefinisikan perkahwinan adalah rnerupakan perikalan ya ng sah antara klaki dan perempuan sebagai pa sa ngan suami isleri, manakala dari perspeklif Islam pula, perkahwinan merupakan akad petjanjian unluk menyalukan anlara lelaki dan perempuan bagi menghalalbn hubungan kelamin yang bertujuan unluk menca pai kebahagiaan menurul garis panduan syarak. 8

19 Kahwin dari segi bahasa bermaksud berkumpul atau berhimpun manakala dari segi is tilah pula bennaksud menemukan pasangan suami isteli berasaskan peralman yang telah ditetapkan o leh A llah serta bagi mensahihkan perkongs ian hidup pasa ngan tersebul. Hikmah perkahwinan ini adalah bagi melahirkan zuriat agar dapat mewaris i harla serla budaya ya ng mereka ada unruk masa hadapan. Perubahan adat perkahwinan ini lebdl jelas dilihat daripada kaum Melanau yang terdapat di Mukah, Sarawak. Sebelum kedatangan agama, ma syarakat Melanau di Mukah ada lah terdiri daripada "Liko " iaitu mempunyai kepercayaan animisme dan juga "pagan " iaitu tidak mempunya i kepercayaan dengan agama dan juga tuhan. Selepas meresapnya agama Islam dan Kristian kehidupan masyarakal Melanau mengalami perubahan dari segi adat dan kepercayaan iaitu mengikut agam3 dan kepercayaan yang mereka anutl. Sebagai contohnya, adal perkahwinan ya ng mengalami beberapa perubahan dalam pengurusan majli, perkahwinan. 9

20 1.1.3 Masyarakat Melanau Masyarakat Melanau kebanyakannya t;nggal d; kawasan pesislfan pantai sepeni Igan, O ya, Mukah, Dalat, Sibu, Sarikei, Matu, Daro, Rejang dan Bintulu. Menurut pe ngkaji Barat, selain daripada panggijan kaum Melanau, kaum im juga dieja dengan Millanow. Milanowes, Milanos dan Milano. Corak kehidupan masyarakat Melanau ini leblh lertumpu dalam sekt or pertanian dan perikanan. Mereka terdiri daripada golongan nelayan dan pelani yang lerkenal dengan penanaman pokok sagu. Seja rah gelaran Melanau ini diperolehi ole h masya rakat Melanau adalah daripada kisah pada za man pemerinlahan Sullan Brunei. Kaum Melanau ini pada mulanya melupakan orang Pa gan iainl penduduk ya ng lidak mempunyai agama telapi apabrla selepas kedatangan agama Isbm dan Krislian telah mengubah kepereayaan. cara hidup dan kebudayaan masyarakat Melanau. Perubahan ini kelara pada tahun 1990-an. kerana peranan agama Islam ataupun Kristlan telah meresap kukuh ke dalam jiwa masyarakat Melanau lelapi, kepercayaan dan adat asas masih diamalkan oleh masyarakat Melanau ini. Mereka masih mengekalkan kepereayaan dan adat asas ini kerana \Dereka takut dan percaya bahawa sesuatu yang buruk akan menimpa mereka jika mereka meninggalkan kepercayaan tersebut atau me langgar "dal kerana lidak sanggup berh adapan dengan risiko. 10

21 Hal penyerapan agama yang lelah mengalir dalam masyarakal Melanau ini lelah sedikil demi sedlkil menyebabkan adat ditinggalkan a leh kaum Melanau yang mana adat yang tidak relevan dan bercanggah dengan agama anutan mereka tidak dlguna pakai mahupun membabitkan tentang adat kelahiran, perkahwinan, perubatan dan kemalian serta kepercayaan. Kaum Melanau mempunyai susun lapis sasial ya ng terdtri daripada lima taraf iaitu Bangsa Pangeran, Bangsa SembiJan Pikul, Bangsa Tujuh Pikul, Bangsa TUluh Bertinh dan Dlpen atau Ulun. Susun lapis sasial masyarakat Melanau ini banyak mempengaruhi sosiobudaya dalam kehidupan mereka terutama dalam peralihan tara f bagi upacara te l1entu sepeni upacara per1unangan, perkahwi nan dan kematian. Mereka mementingkan pangkat iaitu berkaitan denga n saal taraf atau adat bangsa ya ng dapat dibuktrkan melalui daripada susunan penghidupan sasial dalam rumah panjang Melanau pada masa s ijam. Orang yang berpangkat rendah tidak boleh menuntut pangkal linggi hal ini kerana baleh menyebabkan sesearang itu dilimpa musibah alau lulah malahan akan dipandang bma aleh masyarakat. Pangkat ini bolch dilihat melalui sebelah bapa dan setrap lelaki atau wanita Melanau mempunyai pangkat warisanllya yang m enenlukan corak upacara tci1entu menurut. Struklur leratas dalam argamsasi sosia l masyarakat Me lanau ial ah bangsa Pangeran. Bangsa Pangeran ini merupakan keturunan penakluk dari kesultanan Bmnei. Mereka dipandang Linggi a leb Setlap masyarakat Melanau. Galongan ini diberi keulamaan aleh 11

22 ma sya rakat Melanau. Manakala pada peringkat kedua dalam struktur organlsasi ini lalah bangsa Sembilan Pikul yang merupakan golongan bangsawan bagi masyarakat Melanau. Antara tanda bagi pangkat ini ialah sepeni menam dan bendera. Bangsa Sembilan pikul ini merupakan penaung bagi golongan bawahan, Selain inl, pangkat seterusnya iaitu pangkat pertenganan yang merupakan masya rakat bebas yang menjalankan kehidupan mereka sendiri dalam pengurusan rumah tangga dan hal peribadi. Mereka dikenali dengan pangka t Bangsa Tujun PikuL Melalui pendapatan eko nomi, mereka dapat Il1cningkatkan kedudukan sosia I mereka. Pangkat seterusnya di bawab Bangsa Tujuh Pikul ialab Bangsa Tujuh Bertirih yang merupakan go longan ya ng perlu mematuhi arahan golongan atasan. Golongan yang berada diperingkat ini mempunyai persamaan dengan bangsa Tujuh Pikul ya ng juga turut terlibat dengan kegiatan sosial dan ekonomi orang atasan. Seterusnya, golo ngan yang berada cit bawah sekali dalam struktur sosial masyarakat Melanau ia lah golongan dlpen yang te rd iri daripada golo ngan "kulad bel1l1kl117 " iaitu golo nga n miskin, ya lim piatu dan tawanan pemng. Dipen ini terbahagi kepada dua iaitu "dipe/1 gak lebok" dan "dipen gak luer lehov'. Istitah ini diambi l daripada ba hasa Melanau yang mana "dipen gak lebok" ia itu dalam ba hasa Malays ia ya ng bererti hamba di rumah bennaksud hamba ya ng tin ggal di dalam rumah bersama luan mereka Cl lau juga dikenali seba ga i orang suruh an yang diam di da lam rumah 12

23 yang membanlu luan mereka melakukan sesuatu pekerjaan dan senllasa berada di rumah Ilian mereka. Manakala "dipen gak luer lebok" iailll hamba di luar rumah yang be rmaksud orang suruhan yang dibenarkan linggal di luar alau <Ii dalam rumah sendiri. Mereka dikerah oleh orang alasan untuk menjalankan kerja dan membanlll Illan mereka dalam hulan. (Jeniri Amir, Kaul Suatu Inlervrelasi Sosiobudaya: 200 I) Seliap kaum atau bangsa mempunyai adallradisi masing- masing dan budaya yang berbeza wa Jaupun lerdapat sedikit persamaan letapi perbuatan yang berbeza. Hal ini juga dapal dilihat melalui adat tradisi perkahwinan, yang mana setiap kaum mernpunyai kepercayaan masing-masing dalam kehidupan seharian mereka dan mempengaruhi adal mereka dalam salu lipacara lerlentu, Olch ilu, pengkaji ingin merungka, ada! perkahwinan bagi masyarakal Melanall di Mukah, Sarawak sama ada masdl mengekalkan keaslian adat tradisi Icrsebul dalalll majlis upacara perkahwinan bagi masyarakal Me lallau, 13

24 1.2 Objektif Kajian Kajian ini dijalankan adalah bertujuan untuk:mcngenalpasti perubahan yang berlaku dalam adat perkahwinan lllasyarakat Melanau pada masa kini. Bagi mencapai obj ektif ini pengkaji meneliti adat perkahwinan masyarakat Melanau pada masa sekarang dan lllembuat perbandingan dengan adat sedia ada yang dijalankan pada masa dahulu dari segi barang hantaran, pakaian dan pantang larang yang diamalkan oleh dua genera si masyarakat Melanau yang berbeza. Mengkaji fakto r yang lllengak ibatkan perubahan sel1a eabaran yang berlaku dalam adat perkahwinan lllasyarakal Melanau.pengkaji mengkaji faktor akibat danpada peru bah an yang telahg berlaku dalam adat perkahwinan mi. Daripada llleneliti barang dan perbezaan itu pengkaji dapat lllengenalpasti faktor yang lllenyebabkan perubahan ini berlaku selain daripada fak tor dalaman dan luaran masyarakat tersebut. Mendokumentasi adat Perbhwinan masyarakal Melanau dahulu bagi mernperkenalkan kepada generasi baru. Melalui temuramah pengkaji dapal m cndokurnenlas Lk an maklumat yang telah diperolehi daripada responden bagi tujuan simpanan dan L"ujukan pada masa akan datang sel1a dapat melllberitahu perubahan yang ketara yang telah berlaku dalam adat perka hwinan masyarakat Melanau. 14